Tην Πέμπτη 4 /1, από τις 7:00 τα ξημερώματα έως και τις 2:30 περίπου το μεσημέρι, πραγματοποιήθηκε εισβολή, εκκένωση και κατεδάφιση των κτιρίων της κατάληψης Τερμίτα στον Βόλο. Η ενέργεια αυτή πραγματοποιήθηκε με την αρωγή ισχυρών κατασταλτικών δυνάμεων (6 πάνοπλες διμοιρίες κι ένα ελικόπτερο), οι οποίες, αφού περικύκλωσαν το κατειλημμένο κτιριακό συγκρότημα, εισέβαλαν και συνέλαβαν 3 συντρόφισσες που βρίσκονταν εκείνη την ώρα εντός του. Έπειτα προχώρησαν σε άμεση κατεδάφιση των κτιρίων υπό την επίβλεψη εργολάβου και την παρουσία δημοσιογράφων. Οι συλληφθείσες συντρόφισσες διώκονται με την κατηγορία της διατάραξης οικιακής ειρήνης και με το δικαστήριο να έχει οριστεί στις 11/5/2018. Η εκκένωση και κατεδάφιση της κατάληψης Τερμίτα επακολουθεί της μήνυσης που υπέβαλε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Π.Θ.), ιδιοκτήτης του μέχρι πρότινος κατειλημμένου κτιριακού συγκροτήματος, κατά των συντροφ(ισσ)ών που την συγκροτούσαν.
Το επόμενο βήμα στο επιχειρηματικό πλάνο του Π.Θ. αφορά την ανέγερση 2 κτιρίων που στοχεύουν στην επέκταση των δομών της πολυτεχνειούπολης. Επέκταση για την οποία έχει ήδη εξασφαλίσει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) κονδύλι ύψους 55 εκατομμυρίων ευρώ.
Η επιλογή του Π.Θ. να εκκενώσει και να κατεδαφίσει την κατάληψη Τερμίτα δεν μας εκπλήσσει. Τα άμεσα οικονομικά οφέλη από την ανέγερση των κτιρίων αφορούν τόσο την κατασκευαστική εταιρία που έχει αναλάβει το έργο (η οποία παραμένει έως και σήμερα άγνωστη), όσο και άτομα με καίριες διοικητικές θέσεις εντός του πανεπιστήμιου, αλλά και το ίδιο το Π.Θ. ως δομή και λειτουργία (που τίποτα δεν έχει να ζηλέψει από μια κανονικότατη επιχείρηση).
Το πανεπιστήμιο επικαλείται για τον εαυτό του την «πανεπιστημιακή ενότητα», την «ουδετερότητα των ερευνών» του, τη δραστηριότητά του για το «καλό του κοινωνικού συνόλου» συγκαλύπτοντας τους ταξικούς διαχωρισμούς εντός και εκτός της πανεπιστημιακής πραγματικότητας, την άμεση σχέση του με την αγορά εργασίας και τα αφεντικά, τη συνεργασία του με μπάτσους και στρατό. Εμείς δεν έχουμε αυταπάτες για το ρόλο των πανεπιστημίων. Αποτελούν δομές κάθετης ιεραρχίας με προκαθορισμένα προγράμματα ειδίκευσης για την παραγωγή ενός χρήσιμου για την αγορά εργατικού δυναμικού και με σκοπό την περαιτέρω διεύρυνση εκείνων των γνωστικών πεδίων που εξυπηρετούν τα κρατικά και καπιταλιστικά συμφέροντα. Ακόμη στηρίζουν ερευνητικά προγράμματα στην κατεύθυνση της βελτιστοποίησης των συστημάτων έλεγχου, και συμβάλλουν στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την περαιτέρω ενίσχυση του στρατού, των σωμάτων ασφαλείας και του πολέμου που προκαλούν εντός κι εκτός των συνόρων τους. Την ίδια ώρα δηλαδή που πρυτάνεις και καθηγητές επικαλούνται την «ουδετερότητα της επιστήμης», κάνουν έρευνες χρηματοδοτούμενες από/για στρατιωτικούς και αστυνομικούς οργανισμούς, σφραγίζοντας το δολοφονικό τους έργο (π.χ. θερμικές κάμερες στον φράχτη του Έβρου, συστήματα αποκρυπτογράφησης για το στρατό, υποθαλάσσια συστήματα εντοπισμού μεταναστών/ριών σε συνεργασία με τη FRONTEX, κατασκευή ασπίδων για ΜΑΤ, κατασκευή drones για έλεγχο, μεταπτυχιακά μπατσικού τύπου όπως «στρατηγικές διαχείρισης φυσικών καταστροφών και γενικών κρίσεων», διαλέξεις που ξεπλένουν το «έργο» των ΜΚΟ). Φυσικά, το Π.Θ. δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτή τη συνθήκη. Ενδεικτικά, παραθέτουμε απόσπασμα από κείμενο της συνέλευσης για την υπεράσπιση της κατάληψης Τερμίτα το οποίο «φωτίζει» αυτή του τη δραστηριότητα: «Αποσυναρμολογώντας τις συσκοτισμένες ροές χρηματοδότησης, με ενδιάμεσο κρίκο το ελληνικό κράτος, στο βάθος αποκαλύπτονται στρατιωτικές εταιρίες που χρησιμοποιούν τις έρευνες σε οπλικά συστήματα. Επίσης, παράδειγμα αυτής της πελατειακής σχέσης είναι το horizon 2020 το οποίο έχει ξεκινήσει επίσημα και στο Π.Θ. και γνωρίζουμε ότι έχει υποσχεθεί ευρωπαϊκά 80 δις ευρώ στον τομέα της ασφάλειας και συγκεκριμένα 42.170.000 στη φύλαξη των συνόρων.»* Τέλος, το πανεπιστήμιο ως ιδεολογικός μηχανισμός, αναπαράγει και διαμορφώνει διαρκώς πειθαρχήσεις, κανονικότητες, διαχωρισμούς και τις κυρίαρχες σχέσεις εξουσίας με τον τρόπο που τις συναντάμε διάχυτες σε όλο το φάσμα της καθημερινής μας ζωής.
Από την κατεδάφιση της Τερμίτα και το σχέδιο επέκτασης των δομών της πολυτεχνειούπολης δεν επωφελούνται βέβαια μόνο το Π.Θ. και η κατασκευαστική, αλλά και η τοπική εξουσία, καθώς το συγκεκριμένο αναπτυξιακό έργο θα συντελέσει και στην ανάπλαση -όπως οι δήμοι την ονομάζουν- της πόλης και ειδικότερα της περιοχής των Παλαιών. Η περιοχή των Παλαιών η οποία βρίσκεται στον δυτικό τομέα της πόλης του Βόλου, τα τελευταία χρόνια έχει τραβήξει τα βλέμματα μικρών και μεγάλων επενδυτών, οι οποίοι σπεύδουν να εκμεταλλευτούν την χαμηλή αγοραστική αξία της γης. Ο δήμος και τα τοπικά ΜΜΕ, με σκοπό να προστατεύσουν αλλά και να ενισχύσουν τη κίνηση επενδυτικών κεφαλαίων προς τα Παλαιά, εγγυώνται στους κατοίκους της περιοχής πως η ανάπλασή της θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής τους σε οικονομικό, αλλά και σε πολιτισμικό επίπεδο και «κλείνει το μάτι» σε όσους έχουν συμφέρον από αυτό. Η ρητορική της δήθεν υποβαθμισμένης συνοικίας εξαιτίας της παρουσίας των καταληψιών ήρθε να στρώσει το έδαφος της κοινωνικής νομιμοποίησης της καταστολής. Ο πολύ γνώριμος αυτός μηχανισμός του κοινωνικού αυτοματισμού προηγείται πλέον κάθε αναπτυξιακού έργου και κάθε «αναβάθμισης» και καθορίζει κατά πολύ την συνεργεία όσο το δυνατόν περισσότερων ντόπιων στα μεγάλα έργα. Ακολούθως, όταν ο δήμος Βόλου περάσει σε ένα συνολικό αστικό εξευγενισμό της συνοικίας των Παλαιών, ανεβάζοντας σταδιακά την αξία της γης, θα το κάνει με την σιωπηλή συγκατάθεση όσων δεν αντέδρασαν εξαρχής ακόμη κι αν στην πορεία πλήξει περισσότερες κοινωνικές ομάδες. Σε κάθε περίπτωση, ο αποκλεισμός των από οικονομική άποψη «ασθενών» κοινωνικών ομάδων αλλά και όλων αυτών που δεν αφομοιώνονται στην ομοιογενή εικόνα ενός εξευγενισμένου αστικού τοπίου, είναι πάντα ο πρώτος, αλλά σε καμία περίπτωση ο τελευταίος στόχος τέτοιων «σχεδίων».
Η συγκεκριμένη κατασταλτική πράξη θα ήταν λάθος να ιδωθεί σαν μια υπόθεση που αφορά αποκλειστικά τα συμφέροντα του Π.Θ. και της τοπικής εξουσίας του Βόλου. Η εκκένωση και κατεδάφιση της κατάληψης Τερμίτα, συγκαταλέγεται σε μια σειρά από επιχειρήσεις εκκένωσης καταλήψεων ανά τον ελλαδικό χώρο που πραγματοποιούνται εδώ και χρόνια από το ελληνικό κράτος και εδώ και δυόμισι χρόνια πιο συγκεκριμένα από την αριστερή διακυβέρνηση. Η στρατηγική που ακολουθεί η αριστερή διακυβέρνηση για τις εκκενώσεις καταλήψεων αφορά συνήθως μια επιχειρηματολογία για μια «καλύτερη» και πιο «κοινωνική» αξιοποίηση των κατειλημμένων κτηρίων (λ.χ. επέκταση των πανεπιστημιακών δομών και αναβάθμιση της περιοχής των Παλαιών) και ταυτόχρονα την επιθεση μέσω των ΜΜΕ περί του δήθεν «κλειστού χαρακτήρα» και του μικρού αριθμού καταληψιών (αντίστοιχες κινήσεις πραγματοποιήθηκαν από το Π.Θ. και τοπικά ΜΜΕ και στην περίπτωση της Τερμίτα). Μια στρατηγική που στοχεύει στην απόσπαση κοινωνικής συναίνεσης από την τοπική κοινωνία και στην άμβλυνση των αντιστάσεων.
Τα επιχειρήματα, όμως, της αριστερής διακυβέρνησης για την καταστολή των καταλήψεων, δεν μπορούν να αποκρύψουν την βαθιά ουσία του Κράτους. Η ιδιοκτησία ως ιερή και καταστατική αρχή του κόσμου στον οποίο ζούμε, θεσμίζει την εκμετάλλευση. Πάνω της στηρίζονται οι κοινωνικές σχέσεις συντηρώντας και διαιωνίζοντας μια κουλτούρα διαχωρισμών, εξατομίκευσης και αποκλεισμών. Μέσα σε αυτό το καθεστώς οι επιθυμίες, οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, η ίδια η καθημερινή ζωή διαμεσολαβούνται και ορίζονται από τα πάνω με κάθε είδους προσταγές. Μέσα σε αυτή την ασφυκτική συνθήκη, όμως, μια απελευθερωτική προοπτική εδαφικοποιείται και εναντιωνεται στο Υπάρχον, γι’αυτό και καταστέλλεται.
Από την άνοιξη του 2011 μέχρι και τις αρχές του 2018 η κατάληψη Τερμίτα στεγαζόταν σε κτιριακό συγκρότημα ιδιοκτησίας του Π.Θ., το οποίο για χρόνια ήταν παρατημένο. Μέσα σε αυτά τα χρόνια τα ερειπωμένα κτίρια του Π.Θ. γέμισαν ζωή και στέγασαν τις επιθυμίες , τις ανάγκες και τις αρνήσεις πλήθους ατόμων με διαφορετικές κοινωνικές αναφορές και βιώματα, αλλά και με την από κοινού επιθυμία να αποδομήσουν τις κυρίαρχες σχέσεις εκμετάλλευσης και να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Από κοινού δημιούργησαν δομές για την ποιοτικοποιηση της καθημερινής τους ζωής (συλλογική κουζίνα, βιβλιοθήκη, στούντιο, χώρος εκδηλώσεων & συνελεύσεων) ισότιμα και αδιαμεσολάβητα και δυνατές συντροφικές σχέσεις που επιτίθενται στην κυρίαρχη κουλτούρα της εξατομίκευσης. Οι χώροι της Τερμίτα ήταν πάντα ανοιχτοί για όσες/ους έχουν πρόβλημα με την ιδιοκτησία, την εκμετάλλευση, την πατριαρχία, τη διαμεσολάβηση, το μιλιταρισμό, την κανονικότητα και κάθε μορφή εξουσίας. Εντός της πραγματοποιήθηκαν αναρίθμητες ανοιχτές κουβέντες κι εκδηλώσεις διαμορφώνοντας μια κοινότητα αντίστασης και αλληλεγγύης.
Οι κατειλημμένοι χώροι, μας είναι πολύτιμοι. Είναι, άλλωστε, οι χώροι αυτοί μέσα στους οποίους τα προτάγματά μας για έναν άλλο κόσμο με ρηξιακή και ριζική διαφοροποίηση φιλοσοφίας και θέασης της πραγματικότητας ανασαίνουν, και θα τους υπερασπιστούμε μέχρι τέλους, από όποιον κι αν απειλούνται: κράτος, φασίστες ή ιδιώτες. Δεν φετιχοποιούμε όμως τα ντουβάρια. Ποτέ μας δεν συμβιβαστήκαμε με κάποια τετραγωνικά μέτρα γης, καθώς τα προταγματα μας για έναν άλλον κόσμο αποτελούν ανοιχτή κοινωνική πρόταση και προϋποθέτουν την καταστροφή του Υπάρχοντος. Όσο κι αν η κυριαρχία επιτίθεται, εκκενώνει ή ακόμη κατεδαφίζει τους χώρους μας, εμείς θα μπαίνουμε στα άδεια σπίτια , θα δημιουργούμε διαρκώς νέα σημεία αναφοράς μέσα στις πόλεις που ζούμε διευρύνοντας τις κοινότητες μας και χτίζοντας γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ όσων επιλέγουν να αγωνίζονται, ανεξαρτήτως των γεωγραφικών αποστάσεων μεταξύ μας.
Ανίκανοι να καταστείλουν αυτό που δεν μπορούν να καταλάβουν
Δύναμη και φιλιά στις 3 διωκόμενες συντρόφισσες
Αλληλεγγύη στις συντρόφισσες και συντρόφους της κατάληψης Τερμίτα
Αλληλεγγύη στις καταλήψεις
Κατάληψη Σινιάλο
Ιανουάριος 2018